یک کارشناس و تولیدکننده زیتون در رودبار گفت: مگس بالغ زیتون حدود چهار تا پنج میلیمتر طول دارد. این مگس دارای سری به رنگ زرد متمایل به قهوه ای روشن و قفسه سینه قهوه ای رنگ با سه نوار تیره موازی در جلو و یک ساختار مثلثی شکل سفید (سپرچه) در عقب است، شکم آن قهوه ای کم رنگ با سه جفت نوار تیره بوده و بالهای آن، غشایی، با رنگ بندی مشخص و یک لکه تیره در انتها است.
علی مصطفوی افزود: مگسهای ماده دارای اندام تخمریز در انتهای شکم بوده و لاروها به رنگ زرد متمایل به سفید و به طول پنج تا شش میلیمتر هستند که معمولا در زمان خسارت در هر میوه یافت می شوند.
وی ادامه داد: این آفت که جزو آفات قرنطینه ای کشور است، در سال 1383 در منطقه گیلان مشاهده شد. از مواردی که اهمیت این آفت را بسیار افزایش می دهد، انتقال بیماری گال باکتریایی زیتون توسط این آفت است. همچنین این آفت علاوه بر اینکه با تغذیه لاروها از میوه ها باعث ریزش میوه و کاهش عملکرد می شود، در زمانی که میزان آفت زیاد است و یک حمله شدید صورت می گیرد، به طور جدی میزان روغن میوه را کاهش داده و باعث تغییر رنگ و افزایش اسیدیته میوه می شود. همچنین لازم به ذکر است که این آفت زیتون های زودرس را برای تخمگذاری ترجیح می دهد.
مصطفوی با اشاره به چرخه زندگی مگس زیتون گفت: مگس زیتون معمولا دو تا پنج نسل در سال دارد که البته در هر سال بسته به شرایط اقلیمی متفاوت است. این آفت زمستان را به صورت حشره بالغ یا شفیره می گذارند و از اواسط اسفند تا اواسط اردیبهشت ماه فعال می شود.
وی ادامه داد: در اواسط مردادماه مگس های ماده پوست میوه را سوراخ کرده و یک تخم در گوشت میوه قرار می دهند. البته این در مورد نسل دو به بعد است و در نسل اول، حشرات ماده بر روی هر میوه که روی درخت وجود دارد، تخم می گذارند. در موارد خاص این آفت میوه های رسیده را نیز مورد حمله قرار می دهد. شیره زیتون خارج شده از میوه در اثر تخمگذاری، مگس های ماده دیگر را برای حدود پنج روز از نزدیک شدن به میوه آسیب دیده باز می دارد و به این ترتیب میوه های زیادی آلوده می شوند.
این کارشناس گفت: یک مگس ماده در طول زندگی حدود 500-400 عدد تخم می گذارد. مدت زمان بین مرحله تخم تا بلوغ حدود 30-40 روز است. نسلهای دیگر در طول سال یک الگوی مشابه را دنبال می کنند و در نهایت، نسل آخر، میوه را ترک کرده و به شفیره تبدیل می شود و زمستان را در خاک یا میوه های ریزش یافته در پای درختان به صورت شفیره (ممکن است پنج تا شش ماه طول بکشد) یا حشره بالغ می گذراند.
کنترل مگس زیتون با استفاده از کارت زرد
تولیدکننده زیتون رودبار تصریح کرد: کارت زرد جلب کننده مگس، فرمون و پروتیین هیدرولیزات مهمترین کنترل کننده های مگس باغ های زیتون کشور هستند.
مصطفوی افزود: كشاورزان با انجام اقداماتی همانند جمع آوری میوه های آلوده برای جلوگیری از بوجود آوردن پناهگاهی برای تغذیه آفت، ازدیاد آن و همچنین هرس درختان می توانند از توزیع بیشتر این آفت جلوگیری كنند.
وی تاکید کرد: با شخم پای درختان و از بین بردن علف هرز نیز میتوان تراكم آفات را برای سال آینده كاهش داد و از میزان خسارت كاست.
این کارشناس تاکید کرد: با روش جدید استفاده از سم مالاتیون و محلول هیدرولیزات نیز می توان از شیوع آفت جلوگیری کرد.
وی ادامه داد: این مواد سمی در داخل سطل هایی ریخته شده و به تنه درخت آلوده به مگس آویخته می شود كه به دلیل بوی خاص این مواد، مگس ها به سمت آن حركت می كنند و داخل سطل میافتند.
هنوز مگس زیتون کنترل نشده است
در این راستا دبیر انجمن صنفی تولیدکنندگان روغن و کنسرو زیتون کشور اعلام کرد: آفت مگس زیتون که قسمت قابل توجهی از استان های زیتون خیز کشور را آلوده کرده هنوز کنترل قطعی نشده است.
هاتفی تصریح کرد: اگر مبارزه جدی با این آفت صورت نگیرد، شاهد وارد آمدن ضرر و زیان سنگین به کشاورزان و افت تولید زیتون کشور خواهیم بود.
وی گفت: امسال 40 هزار تن زیتون در کشور برداشت شده است که 20 هزار تن آن کنسرو و 20 هزار تن دیگر مخصوص روغن گیری خواهد بود.
منبع: خبرگزاری کشاورزی ایران
