مرتضی گل محمدی با اشاره به اهداف برگزاری «رویداد ملی مدیریت باغ‌ها در شرایط کم‌آبی و تغییر اقلیم» بیان کرد: این رویداد از ابتدای خرداد ماه آغاز و تا یک ماه آینده ادامه دارد. در راستای مدیریت کم آبی درختان میوه افراد صاحب تجربه، تجربیات علمی و عملی خود را در اختیار کارشناسان و باغداران قرار می‌دهند.
وی ادامه داد: در مدیریت باغ ها در شرایط کم آبی؛ به باغی، مدیریت تغذیه و آبیاری، مدیریت آفات و بیماری‌ها و همچنین مدیریت هدفمند و هوشمند باغ‌ها مد نظر است.
معاون پژوهش، فن‌آوری و انتقال یافته‌های موسسه تحقیقات علوم باغبانی با بیان اینکه در بسیاری از محصولات افزایش سطح زیر کشت داشته‌ایم اما عملکرد آنها در حال کاهش است، ادامه داد: اگر یک دوره 20 الی 30 ساله در نظر گرفته شود علی‌رغم اینکه در بسیاری از محصولات سطح زیر کشت 20 برابر افزایش داشته اما عملکرد ثابت و در برخی محصولات کاهشی است. نیاز است در مدیریت باغ‌ها و کاهش چالش‌های تولید به موضوع ترویج در دوره‌های کاربردی اهمیت ویژه داده شود.
گل محمدی در پاسخ به این سوال که وضعیت تولید کدام محصولات استراتژیک بحرانی است، بیان کرد: عملکرد پسته، زیتون، سیب، چای، مرکبات در شرایط مطلوبی نیست و اگر چه میزان تولید افزایش یافته اما عملکرد در واحد سطح کاهش پیدا کرده است. این موضوع در رویداد ملی به صورت تخصصی پیگیری و بررسی می‌شود.
وی با بیان اینکه مهمترین عامل کاهش عملکرد تنش‌های آبی و تغییر اقلیم است، افزود: به‌عنوان مثال حدود 40 تا 50 درصد باغات مرکبات در جنوب کشور است و با پدیده زوال مواجه شده است. یکی از محورهای پدیده زوال کمبود آب و تغییر اقلیم است.
گل محمدی در ادامه افزود: همچنین موضوع کاهش کمیت و کیفیت آب، آفات و بیماری‌ها نیز در اثر تغییر اقلیم به وجود آمده است که در میزان تولید تاثیر می‌گذارد. در خصوص پسته نیز تغییرات اقلیمی باعث شده در برخی مناطق درختان به گل نروند و درصد کمی میوه تشکیل دهد و یا میوه‌ها ریزش داشته باشند.
معاون پژوهش، فن‌آوری و انتقال یافته‌های موسسه تحقیقات علوم باغبانی بیان کرد: با توجه به تغییرات اقلیمی، تامین نیاز سرمایی و همچنین گرده افشانی به خوبی انجام نمی‌شود. همچنین در مدیریت باغات در شرایط تغییر اقلیم تمام فاکتورها در نظر گرفته می‌شود. در بسیاری از باغات ممکن است به دلیل کمبود زنبورها گرده افشانی دچار چالش شود. بنابراین نیاز است کندوهای زنبور عسل در کنار باغ‌ها ایجاد شود و گرده افشانی افزایش پیدا کند.

باید به سراغ کارهای ترویجی اثرگذار برویم
گل محمدی عنوان کرد: از سال گذشته برنامه اجرایی دانش و اطلاعات بر اساس دانش بومی و تجربیات موفق دنیا در موسسه آغاز شده است. در خصوص معرفی رقم فاکتورهای جدیدی همچون تحمل شرایط به آفات و بیماری‌ها، تنش‌های خشکی، شوری و مدت ماندگاری افزوده شده است.
وی افزود: اما آنچه که اهمیت دارد، موضوع رقم نیست بلکه حفظ تولید فعلی است. بنابراین نیاز است به سراغ کارهای ترویجی اثر گذار برویم و اعتقاد داریم که ما در برخی موارد، نیاز به پژوهش جدید نداریم.
معاون پژوهش، فن‌آوری و انتقال یافته‌های موسسه تحقیقات علوم باغبانی اضافه کرد: تولید میوه‌های سردسیری شرایط خاصی می‌خواهد و دنیا به دلیل تغییر اقلیم به سمت تولید میوه‌های گرمسیری می‌رود. یکی از برنامه‌های موسسه نیز تمرکز بر تولید میوه‌های گرمسیری است زیرا با گرم شدن هوا مواجه شده‌ایم. البته در کشور ما برای تولید میوه‌های سردسیری به استثناء سرما زدگی و یخبندان چالش دیگری وجود ندارد.
گل محمدی در خصوص افزایش قیمت میوه‌های گیلاس و آلبالو گفت: این میوه‌ها زمانی که در فصل نوبرانه هستند، قیمت زیادی دارند و پس از گذشت مدتی قیمت آنها کاهش پیدا می‌کند. به همین دلیل در خصوص این محصولات به دنبال معرفی ارقام زودرس و فوق زودرس هستیم.
وی ادامه داد: چهار رقم زودرس گیلاس توسط محققان علوم باغبانی معرفی شده و به زودی در سطح وسیع‌تر تکثیر و در اختیار باغداران قرار می‌گیرد. نیاز است در خصوص محصول آلبالو نیز در بازه زمانی نوبرانه ارقامی وجود داشته باشد که وارد بازار شود و از قیمت آن کاسته شود زیرا نیاز جامعه و تقاضای بازار در این فصل از سال برای این میوه‌ها زیاد است.
معاون پژوهش، فن‌آوری و انتقال یافته‌های موسسه تحقیقات علوم باغبانی ادامه  داد: در محصولی همچون سیب نیز مازاد تولید داریم اما در خصوص این محصول به دنبال معرفی ارقام فوق زودرس هستیم. پارسال سه رقم سیب فوق زودرس معرفی شد که در بازه یک ماهه وارد بازار می‌شود و نیاز به انبار مانی ندارند.
گل محمدی با بیان اینکه در موسسه باغبانی معرفی ارقام هدفمند پیگیری می‌شود، گفت: در حال حاضر چالش ما ارقام نیست و کمبود ارقام باغی در کشور وجود ندارد اما در خصوص اندام تکثیری، مواد تکثیری، جایگزینی باغات درجه دو و اصلاح برخی ارقام، نیاز به مواد تکثیری سالم داریم.
منبع:ایانا